Czarne plecy czasu

Sądzę, że nigdy jeszcze nie pomyliłem fikcji z rzeczywistością – brzmi pierwsze zdanie tej być może najniezwyklejszej, niebeletrystycznej książki Javiera Maríasa, poświęconej właśnie ciągłemu splataniu się rzeczywistości z fikcją. Wszystko zaczęło się w 1989 roku, kiedy to Marias opublikował swą oksfordzką powieść Wszystkie dusze. Podobieństwa między autorem a narratorem stały się podstawą do plotek i domysłów, znajomi pisarza rozpoznawali się (zwykle niesłusznie) w postaciach i obrażali o fikcyjne przecież opisy – rzeczywistość została skolonizowana przez literacką fikcję. Zabawne (nie dla wszystkich) losy książki prowadzą do innych opowieści: o przegranym pisarzu Johnie Gawsworcie, królu karaibskiej wysepki Redondy, nad którą obecnie panuje sam Marías; o gwieździe brytyjskiej literatury lat dwudziestych Wilfridzie Ewarcie, zabitym w zagadkowych okolicznościach w Meksyku, wreszcie o rodzinie samego autora. Frapująca opowieść, w której to, co prawdziwe, wydaje się zmyślone – i vice versa. A także wyjątkowy pean na cześć literatury jako takiej.